'केशर' बद्दल आपल्याला माहिती असेलच. मग ते केशरयुक्त दूध असो किंवा लस्सी त्याची चव एकदम भन्नाट लागते. याशिवाय विविध मिठाईच्या पदार्थांमध्ये देखील केशरचा वापर केला जातो. केशर तसं महागच सर्वसामान्य लोकांना ते विकत घ्यायलाही परवडत नाही. त्यामुळे केशरची शेती करून त्यातून बक्कळ पैसा मिळवण्याचा विचार क्षणभर अनेकांच्या मनात आलाही असेल. परंतु हरियाणाच्या हिस्सार जिल्ह्यातील रमेश गेरा यांनी फक्त विचार न करता प्रत्यक्षात आपल्या घरातच केशरची शेती करून लाखो रुपये कमावले आहेत. चला तर मग जाणून घेऊन या त्यांची ही यशोगाथा....
परदेशातील केशर शेतीने झाले प्रभावित
रमेश गेरा हे हरियाणा राज्यातील हिस्सार जिल्ह्यातील रहिवासी आहेत. त्यांनी शालेय आणि महाविद्यालयीन शिक्षण हरियाणातच पूर्ण केले. शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर त्यांनी अनेक आंतरराष्ट्रीय कंपन्यांमध्ये काम केले.नंतर काही कामानिमित्त त्यांना दक्षिण कोरियाला जाण्याची संधी मिळाली. तेथे त्यांनी शेतीचे अनेक प्रगत तंत्र पाहिले व हायड्रोपोनिक शेतीचे तंत्रही शिकले. दक्षिण कोरियामध्ये मोठ्या प्रमाणात केशरची लागवड केली जाते. हीच केशर शेती पाहून रमेश प्रभावित झाले. हे तंत्रज्ञान भारतात आणावे आणि केशराचे उत्पादन भारतातच व्हावे, अशी इच्छा रमेश यांनी व्यक्त केली. त्यानंतर रमेश यांनी केशर शेती करण्याचा निर्णय घेतला. विशेषत: भारतात केशरची मागणी जास्त प्रमाणात असल्याने, तसेच भारतातील केशरचे उत्पादन वाढल्याने येथील शेतकरी, निर्यातदार आणि आयातदार यांना मोठा नफा मिळेल. तसेच या शेतीतून चांगले उत्पन्न मिळू शकेल या अनुषंगाने रमेश गेरा यांनी घरामध्ये केशराची लागवड करण्यास सुरुवात केली.
सुरवातीला अपयश आलं नंतर लाखो रु कमावले
परिसरातील माती आणि हवामान यामुळे रमेश गेरा यांना केशर शेती करताना पहिल्या दोन वर्षांमध्ये मोठे नुकसान सहन करावं लागले.परंतु त्यांनी हार न मानता काश्मीरमध्ये जाऊन पुन्हा संशोधन केले. नंतर तेथून माती आणली. व पुन्हा केशरची लागवड करण्यासाठी रमेश यांना काश्मीरमधून २ लाख रुपयांचे बियाणे आणावे लागले. आज रमेश १.५ किलो पेक्षा जास्त केशर तयार करत असून त्याची बाजारात विक्री २ ते २.५० लाख रुपये प्रति किलो या दराने होत आहे. त्यामुळे रमेश यांनी आत्तापर्यंत केशर शेतीतून लाखो रुपयांचे उत्पन्न घेतले आहे.
चरक्षी सेफ्रॉन इन्स्टिट्यूटच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन
रमेश यांना केशर शेतीतून यश मिळाल्यानंतर आजूबाजूच्या परिसरातील लोक त्यांच्याकडे मार्गदर्शन घेण्यासाठी येत आहेत. रमेश यांनी चरक्षी सेफ्रॉन इन्स्टिट्यूट नावाने प्रशिक्षण केंद्र सुरू केलं असून १०५ हून अधिक शेतकऱ्यांना घरच्या घरी प्रशिक्षण दिले आहे. त्याचबरोबर हरियाणामध्ये तुरुंगात असणाऱ्या कैद्यांनाही शेतीच्या प्रगत पद्धती शिकवत आहेत. जेणेकरून कैद्यांमध्येही कौशल्य विकसित होऊन भविष्यात चांगले जीवन जगता येईल. असा मानस रमेश यांचा आहे.
